Ασύρτικο | Μέρος 1ο | Σαντορίνη.
Όταν μιλάμε για το terroir της Σαντορίνης, το σίγουρο είναι ότι αναφερόμαστε σε ένα από τα καλύτερα στον κόσμο και σίγουρα το πιο μοναδικό για την ιδιαιτερότητά του.
Ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του ελληνικού αμπελώνα και ο μεγαλύτερος πρεσβευτής.
Το έδαφος ηφαιστειογενές. Οι άνεμοι, απαγορεύουν ακόμα και τους πεζούς να περπατήσουν στο νησί (γεγονός). Βροχή;
Ότι πετυχαίνουν οι Ινδιάνοι, χορεύοντας το χορό της. Τους καλοκαιρινούς μήνες δε…ούτε συζήτηση. Όσο για τον ήλιο, ψάχνεις απεγνωσμένα για μια σκιά. Τέλος, η υγρασία να αγγίζει, ειδικά τα καλοκαιρινά βράδια, το ασύλληπτο ποσοστό του 95-97%.
Αυτός είναι και ο λόγος που η φυλλοξήρα έχει “σιχαθεί” τον σαντορινιό αμπελώνα και δεν πλησιάζει ούτε σε απόσταση μιλίων, αφήνοντας στο νησί έναν αυτόριζο αμπελώνα που φτάνει (και ξεπαρνά) σε περιπτώσεις ακόμα και τα 100 έτη ηλικίας.
Αντ’ αυτού, σ’ αυτό το τόσο σκληρό μικροκλίμα γεννιέται ένα θαύμα.
Το Ασύρτικο Σαντορίνης.
Καταλαμβάνοντας το 80-85% του σαντορινιού αμπελώνα, είναι αδιαφιλονίκητα ο ηγέτης των ποικιλιών πάνω στο νησί. Σκληροτράχηλο μεν, αλλά όχι ιδιαίτερα αποδοτικό δε, αφού με το ζόρι η απόδοσή του φτάνει τα 350 κιλά ανά στρέμμα. Η χαμηλή του απόδοση όμως είναι ένα ακόμα συν και μια ακόμα εξήγηση για το σπουδαίο κρασί που παράγει.
Το τσαμπί του είναι μεσαίου μεγέθους και πυκνό, όπως επίσης και οι ρώγες του έχουν μεσαίο μέγεθος, κιτρινόχρυσο χρώμα -στο μέγιστο της ωρίμανσής του- και αρκετό χυμό.
Είναι αλήθεια πάντως ότι ακόμα και αυτό το τόσο σκληροτράχηλο σταφύλι χρειάζεται και την ανθρώπινη βοήθεια για να μπορέσει να “σταθεί” σ’ αυτό το τόσο άγονο περιβάλλον. Έτσι οι ντόπιοι παραγωγοί έχουν εδώ και δεκάδες χρόνια εφεύρει την “καλαθιά”. Το πλέξιμο του κλήματος σε μορφή χαμηλού, πλατύ καλαθιού, έτσι ώστε να προφυλαχτεί το σταφύλι από τον ήλιο και τον δυνατό αέρα. Ένα μοναδικό φαινόμενο που η Unesco θα ήθελε να τον εντάξει στα προστατευμένα μέλη της.
Αυτό το μοναδικό ηφαιστειογενές έδαφος της Σαντορίνης, δίνει στη ποικιλία κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που μεταδίδονται αργότερα στο κρασί. Της δίνει την ιδιότητα, ενώ ωριμάζει ακόμα και σε μεγάλο βαθμό, να μην ελαττώνεται η οξύτητά της. Έτσι ακόμα και στα υψηλόβαθμα αλκοολικά κρασιά, συναντάμε την μαγευτική και τόσο ευεργετική για την παλαίωση, υψηλή οξύτητα του Ασύρτικου Σαντορίνης.
Το έδαφος συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό για την μοναδικότητα της ποικιλίας, κατά συνέπεια και του κρασιού που παράγει, και για ακόμη έναν λόγο. Άνυδρο και φτωχό, όπως είναι σε οργανικές ουσίες, αλλά πλούσιο σε ορυκτότητα, σπρώχνει τις ρίζες του σταφυλιού να κατέβουν βαθιά για να βρουν νερό, με αποτέλεσμα να συλλέξούν τα μοναδικά αυτά ορυκτά στοιχεία του εδάφους. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών έχουμε την ποικιλία να είναι χαμηλή αποδοτικά, αλλά απρόσβλητη στις ασθένειες και σκληραγωγημένη.
Θα μας δώσει κρασιά υψηλόβαθμα, με μεγάλη οξύτητα, απαλά αρώματα εσπεριδοειδών, αλλά και πρασινόφλουδων φρούτων, θαλασσινή αρμύρα και αρωματική φρεσκάδα. Υψηλή δομή, μεστό σώμα, στιβαρότητα, αυστηρότητα και πολύ μεταλλικό στοιχείο, με απίστευτες δυνατότητες παλαίωσης, ακόμα και 25ετίας, μιας και πρόκειται για λευκό κρασί με απίστευτη αγάπη στο βαρέλι.
Όλα αυτά καταδεικνύουν το Ασύρτικο Σαντορίνης ως ένα σπουδαίο και παγκοσμίου κλάσεως κρασί, με αναγνωρισιμότητα και παραδοχή διεθνώς. Ο πιο αξιόπιστος -προς το παρον- πρεσβευτής του ελληνικού αμπελώνα. Και ως κρασί και ως ποικιλία, μιας και ήδη έχουν φυτευτεί και σε άλλες χώρες (Αυστραλία, Ισπανία) με πολύ ενθαρρυντικές πρώτες ενδείξεις.
Το Ασύρτικο Σαντορίνης απολαμβάνει σήμερα μία αξιοζήλευτη αποδοχή παγκοσμίως από κοινό και σπουδαίους οινοκριτικούς. Ακόμα και ως μόδα -όπως ακούγεται- αν το δούμε, δεν βλέπω που ακριβώς είναι το κακό. Δεν θα γινόταν τίποτα αν το σταφύλι δεν είχε δυνατότητες, και αν οι ντόπιοι οινοπαραγωγοί -κι αυτό είναι αλήθεια- δεν είχαν συμβάλλει τα μέγιστα στη προσοχή και εξέταση των δυνατοτήτων του. Φυσικά ακόμα έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, γιατί πιστεύω απόλυτα πως ακόμα δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς δυνατότητες της ποικιλίας.
Παράδειγμα;
Ενώ το γνωρίζουμε ως σπουδαίο μονοποικιλιακό Π.Ο.Π, το γνωρίζουμε ως blend με Αηδάνι και Αθήρι ως ασυναγώνιστες Σαντορίνες Π.Ο.Π, το έμαθε όλος ο κόσμος ως λιαστό φυσικό γλυκό (Vinsanto) Π.Ο.Π όπου ηγείται με 51% τουλάχιστον στα blend, ήρθε η ώρα να συστηθούμε μαζί του και ως μονοποικιλιακό αφρώδη, με τις πρώτες εντυπώσεις να είναι μαγευτικές.
Ειλικρινά δεν ξέρω τι μπορούμε να δούμε από το Ασύρτικο Σαντορίνης στο μέλλον!
Μάλλον όταν ο Οδ.Ελύτης σκεφτόταν την φράση ”Αν αποξηράνουμε την Ελλάδα, θα μας μείνει ένα καράβι, ένα κλαδί ελιάς και ένα σταφύλι και μ’ αυτά ακριβώς μπορούμε να την ξαναφτιάξουμε” κρατούσε ένα ποτήρι με Ασύρτικο.
Πιθανόν…σαντορινιό.
Ας το γνωρίσουμε μέσα από 10 αντιπροσωπευτικότατες ετικέτες, διαφορετικών στυλ, εσοδειών και οινοποιήσεων και ας παρακολουθήσουμε την πορεία του στο χρόνο, από μια γεωγραφική γευσιγνωσία που έλαβε χώρα στο Οινόραμα 2014, με εισηγητή τον λάτρη των κρασιών της Σαντορίνης, κ.Αλέξανδρο Σακκά.
Δεν θα μπορούσα να κάνω καλύτερη επιλογή κρασιών από αυτές που επέλεξε ο ίδιος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η περιγραφή των κρασιών είναι δική μου!
