Ο Πάρις Σιγάλας μιλά για το αγαπημένο του Μαυροτράγανο αλλά εκπέμπει και S.O.S για τον σαντορινιό αμπαλώνα.
Μέρος 2ο : Ο σαντορινιός αμπελώνας
-Φέτος προβήκατε σε μια αύξηση των τιμών στα κρασιά σας.
Δεν θα πω αν κάνατε σωστά ή όχι. Διάβασα όμως ότι αυτό έχει να κάνει με το τεράστιο πρόβλημα της συρρίκνωσης του σαντορινιού αμπελώνα. Πιστεύετε ότι αυτό θα έλυνε το πρόβλημα;
Τι θα γίνει σε λίγο καιρό;
Θα ανεβαίνουν οι τιμές και θα μικραίνει ο αμπελώνας;
Φυσικά και όχι. Αυτό όμως είναι ένα τεράστιο θέμα. Τα τελευταία χρόνια -ευτυχώς- αυτός ο ρυθμός της συρρίκνωσης του αμπελώνα έχει κάπου φρενάρει. Το πρόβλημα σήμερα έχει να κάνει με την ποσότητα του Ασύρτικου που παράγει η Σαντορίνη. Είναι η αναγνωρισιμότητα που αρχίζει να υπάρχει και ανοίγουν οι αγορές. Άρα το πρόβλημα της μικρής ποσότητας που παράγεται, θα το αντιμετωπίσουμε πάρα πολύ σύντομα.
Ο παλιός αμπελώνας ήταν τετραπλάσιος από τον σημερινό. Άρα έχουμε περιθώρια, σύμφωνα και με τις ανάγκες της αγοράς, να μεγαλώσει ξανά. Αυτό είναι το μεγάλο αίτημα εδώ των αμπελουργών και των ανθρώπων που έχουν αναγνωρίσει όλη αυτή την υψηλή ποιότητα του σαντορινιού αμπελώνα.
Να διασωθεί.
Να διασωθεί όμως, όχι με τα χαρακτηριστικά, του να μην χάνεται ένα αμπέλι, αλλά με τα σπίτια που υπάρχουν μέσα σ’αυτά (τα αμπελια). Γιατί με τέτοια εικόνα -αμπέλια και σπίτια μαζί- δεν μπορούμε να μπούμε στην elite αγορά του εξωτερικού.
Πρέπει δηλαδή να έχουμε έναν αμπελώνα όπως είναι στα σπουδαία αμπελοτόπια του κόσμου. Να σταματήσουμε αυτή τη καταστροφή που γίνεται και να προχωρήσουμε στη δημιουργία του νέου, (αμπελώνα) που θα απαγορεύεται εκεί να χτίζονται σπίτια.
Αυτό είναι το μεγάλο αίτημα.
Εμείς λοιπόν αποφασίσαμε ένα πολύ σημαντικό πράγμα, που το θεωρώ για την Σαντορίνη.
Η Σαντορίνη δεν επιτρέπεται να πουλάει χύμα κρασί.
Εδώ είναι όντως μια μεγάλη αγορά. Δεν διαφωνώ ότι πράγματι οι παραδόσεις, οι νοοτροπίες και όλα αυτά, ακόμα και οικονομικά ζητήματα, απαιτούν ίσως ένα οινοποιείο την τρίτη του ποιότητα να την πουλάει χύμα. Είναι και ζήτημα επιβίωσης ας πούμε, παρ’όλο που εγώ δεν το πιστεύω αυτό.
Δεν προστατεύουμε με τον απόλυτο τρόπο που πρέπει αυτό το αμπελοτόπι, όταν πουλάμε χύμα κρασί.
Τα εστιατόρια γράφουνε -παράτυπα- χωρίς φυσικά να φταίνε αυτά, αφού εμείς τους δίνουμε την δυνατότητα, χύμα Σαντορίνη.
Έρχεται ο επισκέπτης και δοκιμάζει χύμα Σαντορίνη. Άρα, δοκιμάζει Σαντορίνη. Άρα, δοκιμάζει μια κακή Σαντορίνη.
Επομένως, θα πρέπει τα οινοποιεία να στραφούν λίγο προς αυτή την κατεύθυνση. Να καταργήσουν το χύμα. Ελπίζω να το κάνουν.
Θα μου πεις βέβαια, και τι θα γίνει;
Κάπου θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις και το μέρος του κρασιού που είναι δεύτερης και τρίτης ποιότητας και όχι να το πετάξεις.
Ε...εμείς, έχουμε βρει μια λύση. Από πέρυσι καταργήσαμε το χύμα και βγάλαμε άδεια αποστακτηρίου και όλο αυτό θα το κάνουμε τσικουδιά. Ένα νέο προιόν από την Σαντορίνη.
Υπάρχουν δηλαδή τρόποι να μην ζημιωθεί το οινοποιείο, αλλά και να προστατευθεί καλύτερα το brand name Σαντορίνη.
Να πώ επίσης, για το θέμα τις αύξησης στις τιμές μας, ότι για να υπάρξει αυτός ο αμπελώνας και να δημιουργηθεί η δυνατότητα εισοδήματος και επομένως απασχόλησης του νέου με το αμπέλι, θα πρέπει το σταφύλι να είναι πιο ακριβό. Εμείς πέρυσι το ανεβάσαμε περίπου 50% και το πληρώναμε κάπου στα 1,20 ευρώ. Φέτος το πήγαμε από 1,45 μέχρι 1,70. Άρα κάναμε μια ταιράστια αύξηση στη τιμή του σταφυλιού.
Αυτό σημαίνει, ότι αν τα οινοποιεία σπρωχτούν προς αυτήν την κατεύθυνση, να πούμε δηλαδή, κάτω από 1,50 ευρώ το Ασύρτικο δεν γίνεται, το χύμα θα ελλατωθεί, αφού θα είναι ακριβό, αλλά και θα μπορέσουμε να απαιτήσουμε από τον αμπελουργό να βελτιώσει την καλλιέργειά του και την φροντίδα του στο σταφύλι. Πρέπει να πληρωθεί όμως για να γίνει αυτό.
Αν καταφέρουμε λοιπόν, να αλλάξουμε την τιμή στην αγορά της φιάλης Σαντορίνη, θα μας δώσει την δυνατότητα να βελτιώσουμε την παραγωγή μας και ο αμπελουργός να αισθανθεί πως το αμπέλι αρχίζει να του δίνει ένα εισόδημα. Αρχίζει να δημιουργεί υπεραξία και επομένως να σταματήσει να το θεωρεί τουριστικό οικόπεδο. Όλα είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους.
Ο στόχος θα πρέπει να είναι το Ασύρτικο να πάει στα 2 ευρώ. Να πάει και η φιάλη Σαντορίνη πολύ πιο ακριβή. Εδώ είναι αν το πιστεύουμε ότι μπορεί να γίνει. Αν η αγορά, ελληνική και διεθνής, μπορεί να το αντέξει. Αυτό που κάναμε εμείς είναι ένα ρίσκο. Ανεβάσαμε 10% την τιμή της φιάλης στην αγορά, ενώ τα άλλα οινοποιεία δεν ακολούθησαν. Προς το παρόν, φαίνεται να είναι εις βάρος μας, αλλά πιστεύω ότι αυτό θα μας οδηγήσει στην κατεύθυνση που έχουμε θέσει.
Να μπορέσει να προστατευθεί ο αμπελώνας της Σαντορίνης.
-Για να συνεχιστεί αυτός ο σημαντικός διάλογος, θα προβώ σε αντίλογο και θα πω ότι:
Δεν είναι λίγο αντικρουόμενο όλο αυτό; Από την μία να πάρουμε το χύμα και από την άλλη να αυξήσουμε την φιάλη;
Όχι. Υπάρχει πάντα ένα ερώτημα του ανθρώπου εδώ στη Σαντορίνη, που λέει ότι: “όταν αυξηθεί η τιμή της φιάλης και δεν θα υπάρχει χύμα, το βαλάντιό μου θα με αποκλήσει να αγοράσω μια Σαντορίνη”. Ε...φαντάσου το ίδιο ερώτημα και με τον οινοποιό από την Βουργουνδία;
Απλούστατα, ο οινοποιός της Βουργουνδίας, που πουλάει με πολύ υψηλές τιμές, έχει ανεβάσει και το βιοτικό του επίπεδο και μπορεί να αγοράζει το κρασί. Είναι λάθος να πιστεύει κανείς ότι αν ανέβει η τιμή θα αποκλειστεί ο ντόπιος από το κρασί που παράγει.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι, δεν πρέπει να μας τρομάζει το ενδεχόμενο μια Σαντορίμη να πάει κάποτε 20 ευρώ, όταν τώρα έχει μεταξύ 9 με 12. Υποθέτω ότι μετά χύμα δεν θα υπάρχει. Ο επισκέπτης για να πιει μια Σαντορίνη, δεν θα μπορεί να την πιει χύμα στην κανάτα. Αυτόματα παίρνει και την αίγλη σαν Σαντορίνη.
Έτσι δεν είναι;
Δεν είναι κακό ένας τόπος -που είναι αμπελότοπος- να μην έχει χύμα κρασί. Όλα αυτά είναι ζητήματα σχετικά. Είναι που θα βάλεις τον πήχη. Αν θεωρηθεί ότι είναι ένα αμπελοτόπι από τα σπουδαιότερα του κόσμου, μια κουκίδα μέσα στη παγκόσμια οινική παραγωγή, προφανώς του αξίζει να έχουμε φιάλες με 50, 60 και 100 ευρώ. Όταν αρχίσουν να υπάρχουν τέτοια πράγματα, πως είναι δυνατόν να κάνεις χύμα;
Δεν θα κάνεις ποτέ!
Μου λένε καμιά φορά εδώ: “ Καλά μωρέ Πάρη, κι εγώ τι θα πίνω;”
Θα έχεις τις δυνατότητες να πιεις μια καλή ποιοτική Σαντορίνη, αλλά θα μπορείς να πιεις και ένα φθηνότερο κρασί που δεν θα είναι από εδώ.
Τι το κακό έχει αυτό;
Θα ξέρεις ότι για να πιεις Σαντορίνη είναι ακριβό. Αυτό όμως θα γυρίσει σε σένα ως εισόδημα.
-Έχετε εκθέσει παλαιότερα, μία άποψή για την δημιουργία νέου αμπελώνα, με νέες τεχνικές και γιατί όχι, ακόμα και με όρθια τα κλήματα. Φυσικά με την προυπόθεση να διασφαλιστεί ο υπάρχον παραδοσιακός αμπελώνας.
Αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Ο νέος αμπελώνας, αν θα είναι με την παραδοσιακή του μορφή ή αν θα είναι με μια πιο σύγχρονη μορφή. Αυτό είναι ένα ζήτητα που πρέπει να το δούμε όλοι μαζί. Εγώ πιστεύω ότι η γνώση δεν σταματάει στα 1000 χρόνια πριν, που δημιουργήθηκε αυτή η τεχνική. Η Σαντορίνη πρέπει να ερευνήσει μήπως οι πιο σύγχρονες τεχνικές, δημιουργούν καλύτερη ποιότητα. Να μην μείνουμε μόνο με την στενή σημασία του όρου marketing και να πουλήσουμε μόνο παράδοση. Φυσικά και σεβασμό στην παράδοση, που μέσα εκεί είναι όλα τα πολιτισμικά στοιχεία ενός τόπου, αλλά ταυτόχρονα να δείξουμε ότι είμαστε και άνθρωποι που είναι ανοιχτοί στην έρευνα και στην γνώση. Όπως στην Ευρώπη, δίπλα στην πανέμορφη παλιά πόλη, υπάρχει η καινούργια, έτσι πρέπει να είναι και η Σαντορίνη. Εγώ το θεωρώ αυτονόητο το να είσαι ανοιχτός στην γνώση και να δεις αν όλη αυτή η παγκόσμια έρευνα που έχει προκείψει τα τελευταία 30-40 χρόνια, είσαι ικανός να την αφομοιώσεις στο αμπελοτόπι σου. Το αμπελοτόπι είναι αυτό που μετράει. Πρέπει να το αναδείξουμε.
-Υπάρχει μία μεγάλη συζήτηση σχετικά με την Unesco, για το αν θα εντάξει τον σαντορινιό αμπελώνα κάτω από την “ομπρέλα” της προστασίας της. Πιστεύετε ότι αυτό θα βοηθούσε κάπως την κατάσταση;
Θα βοηθούσε εξαιρετικά, αλλά απαραίτητη προυπόθεση για να γίνει ένας φάκελος στην Unesco, είναι η θεσμική θωράκιση του αμπελώνα. Δηλαδή να δείξουμε ότι έχει οριστεί η χρήση γης, έχουν οριστεί οι περιοχές που θα γίνει ο νέος αμπελώνας, αλλά και να προστατευθεί ο ήδη υπάρχον.
Η Unesco δεν μπορεί να δεχτεί να είναι κάτω από την προστασία της, μια εικόνα τριτοκοσμική, όπως είναι ένα μεγάλο μέρος του υπάρχοντος. Πρέπει να έχουμε το θάρρος να πούμε ότι το αμπέλι δημιουργεί μεγάλη υπεραξία στον αμπελουργό εδώ και να θεωρηθεί ότι είναι μεγαλύτερης αξίας από το εν δυνάμει τουριστικό οικόπεδο. Τότε, προφανώς οι ίδιοι οι κάτοικοι θα ζητήσουν να προστατευθεί ο αμπελώνας από την δόμηση. Πρέπει να πιστέψουν ότι το αμπέλι έχει να τους δώσει και εισόδημα και να δημιουργήσει υπεραξία η ίδια η παραγωγή. Ακόμη σ’αυτή την περίοδο δεν πιστεύουν κάτι τέτοιο. Είναι σοβαρά ότι χειρότερο μπορεί να υπάρξει για ένα τέτοιο αμπελοτόπι. Να μην πιστεύουν οι κάτοικοι στην τεράστια αξία που έχει. Αν το πιστέψουν, τότε όλοι μαζί θα κατέβουμε να τον προστατέψουμε.
Ένα απλό παράδειγμα;
Ο νόμος Σηφουνάκη πέρυσι, που κάνει μια πρώτου βαθμού προστασία, στο να απαγορευθεί να χτιστεί ένα αμπέλι που είναι ενεργό. Ε...η ένωση των αμπελουργών έχει κάνει ένσταση στο συμβούλιο της επικρατείας, να ακυρωθεί αυτός ο νόμος. Άρα ακόμα δεν πιστεύει ο αμπελουργός ότι η περιουσία του είναι το αμπέλι.
Οι προκαταλήψεις είναι το πιο δύσκολο πράγμα να αλλάξουν. Εδώ χρειάζονται άνθρωποι που να έχουν γνώση του τι ακριβώς συμβαίνει. Να έχουν προνοητικότητα με τα δεδομένα, για το τι ακριβώς θα συμβεί και να πειστούν και οι υπόλοιποι, ότι έτσι είναι τα πράγματα.
Αυτόν τον ρόλο έχει να παίξει η διοίκηση του συνεταιρισμού, ο δήμος και οι οινοποιοί-αμπελουργοί που δεν τον παίζουν.
Τι να κάνουμε! (γέλια)
Αν δεις εδώ απέναντι αυτά τα βουνά, ήταν παλιά αμπέλια. Τώρα είναι ανοχύρωτη πόλη. Όποιος θέλει πάει και χτίζει...
Παρ’ολ’αυτά, εγώ είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω πως έχει πέσει ο σπόρος της αμφιβολίας με παραδεγμένες αξίες. Αυτό είναι κάτι. Είναι μια αρχή. Βεβαίως από την άλλη, δεν μας επιτρέπεται να καθυστερήσουμε λεπτό!