Σπάνιες ελληνικές οινοποιήσημες ποικιλίες:
οι λευκές
ΣΚΛΑΒΑ
Ευγενέστατη παμπάλαια ποικιλία που έφτασε στα πρόθυρα της εξαφάνισης. Κατάγεται από την Πελοπόννησο και συγκεκριμένα από τις περιοχές της Κορινθίας και του Άργους. Φυτευόταν διάσπαρτα μέσα στους αμπελώνες του Αγιωργίτικου στη Νεμέα.
Από την Νεμέα και το Οινοποιείο Ζαχαριά ξεκίνησε και η διάσωσή της.
Κατόπιν πειραματισμού στην αρχή ως blend με το Ασύρτικο ήρθε πλέον η στιγμή για την μονοποικιλιακή της οινοποίηση.
Το τσαμπί της είναι μεγάλου μεγέθους, πυκνόρωγο με μικρές ολοστρόγγυλες ρώγες κιτρινοχρυσαφένιου χρώματος στην πλήρη ωρίμανσή της.
Πολύ “σκληρή” σαν χαρακτήρας, που της επιτρέπει να μπορεί να “σταθεί” σε ξηρά και άγονα κλίματα.
Δίνει κρασιά πλούσια αρωματικά, με σχετικά χαμηλή οξύτητα.
ΠΡΕΚΝΑΔΙ
Πρεκνάδι ή Πρικνάδι ή Πρεκνιάρικο ή Πρέκνα. Κατάγεται από την Μακεδονία στην ευρύτερη περιοχή της Νάουσας και μέσα στην ζώνη Π.Ο.Π.
Θα το συναντήσουμε φυτεμένο στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία.
Αρκετά παραγωγικό, με μεγάλου μεγέθους τσαμπί και μέτρίου ρώγες χρώματος κιτρινόξανθου με μικρά μαύρα στίγματα.
Δίνει κρασιά με μέτρια οξύτητα, υψηλό αλκοόλ και αρωματικά.
ΓΟΥΣΤΟΛΙΔΙ
Γουστολίδι ή Βουστολίδι ή Αυγουστολίδι. Κατάγεται από τη Ζάκυνθο και το συναντάμαι και στη Κεφαλονιά και στην Αχαία.
Συμετείχε για την παραδοσιακή Ζακυνθινή Βερντέα, αλλά πλέον την θέση της έχει πάρει το Σκιαδόπουλο λόγω της μεγαλύτερης παραγωγής.
Το τσαμπί του είναι μετρίου μεγέθους με μικρές κιτρινόχρυσες ρώγες και είναι αρκετά παραγωγικό.
Δίνει κρασιά μέτριας οξύτητας και αλκοολικού βαθμού και αρκετά αρωματικά.
ΚΑΤΣΑΝΟ
Από τον ιδιαίτερο και ιδιόμωρφο αμπελώνα της Σαντορίνης, αυτή η τόσο σπάνια ποικιλία. Καταλαμβάνει μετά βίας το 1% μόνο του αμπελώνα του νησιού και αυτό κάνει την συγκομιδή της πάρα πολύ δύσκολη.
Μονοποικιλιακά οινοποιήται μόνο από τον Γαβαλά μαζί με Γαιδουριά σε αναλογίες 85% Κατσανό–15% Γαιδουριά. Είναι σχεδόν αχώριστες από την εποχή που οι ντόπιοι τις συνοποιούσαν μαζί για την παραφωγή του Βινσάντο.
Κάνει πολύ πυκνόρωγο τσαμπί, σχετικά μικρού μεγέθους και οι ρώγες του, επίσης μικρές σφαιρικές, έχουν το γνώρισμα να είναι ιδιαιτέρως λεπτόφλουδες.
Δίνει κρασιά με γεμάτο αλκοόλ, ζωηρή μεταλλικότητα, καλή οξύτητα και φρούτο.
ΑΗΔΑΝΙ
Πανάρχαια ποικιλία που τη βρίσκουμε και σε ερυθρό κλώνο (Αηδάνι μαύρο), αλλά πιο διαδεδομένο είναι το λευκό. Το συναντούμε στις κυκλάδες και στη Κρήτη. Λόγω της ομολογουμένως πολύ καλής ποιότητας του σταφυλιού, τα τελευταία χρόνια αρχίζει να καλλιεργείται και σε άλλες περιοχές τις ηπειρωτικής Ελλάδας.
Μονοποικιλιακή οινοποίηση σήμερα βρίσκουμε μόνο στη Σαντορίνη, από σχεδόν όλα τα οινοποιεία του νησιού.
Ποικιλία μέτριας παραγωγηκότητας με πολύ μεγάλη αντοχή στις ασθένειες. Το τσαμπί της είναι μεγάλου μεγέθους με μεγάλου επίσης μεγέθους ρώγες και αρκετά πυκνό.
Δίνει κρασιά με μέτριο αλκοολικό βαθμό, μέτρια οξύτητα και ανθικό χαρακτήρα.
ΜΟΣΧΑΤΟ ΣΠΙΝΑΣ
Κλώνος του μοναδικού και εκπληκτικού Μοσχάτου που κυριαρχεί στην Ελλάδα.
Πατρίδα του είναι η Κρήτη και πιο συγκεκριμένα η περιοχή Σπίνα του Ηρακλείου.
Η συμαντικότερη διαφορά του βρίσκεται στο φλοιό της ρώγας, ο οποίος είναι λεπτότερος με αποτέλεσμα να προσδίδει στη ποικιλία πιο λεπτό και φινετσάτο άρωμα.
Δίνει κρασιά με λεπτό και φινετσάτο χαρακτήρα, μέσης οξύτητας και πολύ αρωματικά.
ΚΥΔΩΝΙΤΣΑ
Όμορφη ευγενής ποικιλία από την Πελοπόννησο και συγκεκριμένα από την Λακωνία. Όχι ιδιαίτερα παραγωγική, με σχετικά καλή αντοχή στις ασθένειες όχι όμως και στη ξηρασία.
Το τσαμπί της είναι αρκετά μεγάλου μεγέθους, κανονικής πυκνότητας και με ρώγες μεσιάου μεγέθους με παχύ φλοιό.
Δίνει κρασιά με χαμηλό αλκοόλ, μέτρια οξύτητα και φρουτώδη με χαρακτηριστικό το άρωμα του κυδωνιού, όπου οφείλει και το όνομά της.
ΣΙΔΕΡΙΤΗΣ *
Άλλη μια πελοποννησιακή ποικιλία που επί το πλήστον την συναντούμαι σε Αχαία, Ηλεία και κορινθία. Ζωηρή παραγωγική ποικιλία και πολύ ανθεκτική στη ξηρασία όχι όμως και στις ασθένειες.
Το τσαμπί της είναι μεγάλο σε μέγεθος, πυκνόρωγο, ερυθρωπού χρώματος και ρώγες μεσαίου μεγέθους μς παχύ φλοιό.
Δίνει κρασιά με σχετικά χαμηλό αλκοολικό τίτλο, υψηλή οξύτητα και φινετσάτο φρουτώδη άρωμα.
*Ο Σιδερίτης δεν είναι λευκή ποικιλία αλλά ερυθρωπή. Την βάζω στην κατηγορία των λευκών λόγω της λευκής, μονοποικιλιακής του οινοποίησης.